PW

dziennikaPrezentujemy Państwu tekst [1] najcenniejszego dla Biblioteki dokumentu z okresu sierpień-wrzesień 1944 r., zachowanego w Archiwum naszej instytucji. Są to zapisy dzienne prowadzone w czasie Powstania Warszawskiego w diariuszu Biblioteki Publicznej przez jej pracowników, p.o. dyrektora Leona Bykowskiego i kierowniczkę Działu Sztuki Janinę Peszyńską. "Dziennik ten, pisany na gorąco, w sposób zwięzły, prosty i bezpośredni - w toku rozgrywających się walk powstańczych, stanowi dużej wagi dokument zarówno w aspekcie akcji obrony polskich zbiorów, jak i tragicznych losów cywilnej ludności." - tak pisała o dzienniku w swoich wspomnieniach Elżbieta Skierkowska.

[1] Według publikacji: Po 65 latach... Nasze spojrzenie na Powstanie Warszawskie, oprac. G.M. Lewandowska, współpr. E. Tomczak, J. Jaszek-Bielecka. Warszawa : Biblioteka Publiczna Miasta Stołecznego Warszawy - Biblioteka Główna Województwa Mazowieckiego, 2009. Publikacja towarzysząca obchodom 65. rocznicy Powstania Warszawskiego zorganizowanym w Bibliotece Publicznej na Koszykowej.

 

dziennik bykowski1. Ostrzeliwanie coraz bliżej Biblioteki.

2. Peszyńska zapełnia Bibliotekę swoimi kuzynami.

3. Otwarto drzwi do kooperatywy i wzięto 7 puszek konserw.

4. Kaliszewski[1] wziął od [nieczytelne] 2 pudełka papierosów.

5. Kaliszewski i Bykowski przy pomocy Pend[elskiego][2] i Pesz[yńskiej] złożyli katalogi wewnętrzne (alfab.) do suteren w skrzynie.

6. Wypożyczono od Peszyńskiej na kuchnię 2 kg kaszy jęczmiennej i 2 kg fasoli.

7. Wzięto 2/VIII i 3/VIII — po 20 dkg margaryny i 4/VIII 5 dkg margaryny.

8. Schowano arytmometr[3] w gabinecie dyrektora do szafy ściennej.

9. Przeniesiono powielacz od Żmijewskiej[4] do magazynów.

10. Przeniesiono małą maszynę do pisania do magazynów koło p. Stankiewicz.[5]

11. Przeniesiono dużą maszynę do pisania z kancelarii do magazynów koło p. Gawinowej[6].

12. Godz. 1430 telefon p. „Biała" — tel. 65-971 uzgodnienie, informacje i aprobata.

[1] Bronisław Kaliszewski (1902-1944), od 1937 woźny w Bibliotece Publicznej. Więcej zob. J. Jagielska, Bronisław Kaliszewski, w: Żyją w naszej pamięci. Wspomnienia o pracownikach Biblioteki Publicznej m.st. Warszawy, Warszawa 2006, s. 178-179.

[2] Feliks Pendelski (1891-1945), od 1928 dozorca w Bibliotece, następnie starszy woźny; w okresie Powstania wraz z B. Kaliszewskim zabezpieczał gmach i zbiory przed zniszczeniem. Więcej zob. J. Jagielska, Feliks Pendelski, w: Żyją w naszej pamięci…, s. 93-95.

[3] Maszyna ułatwiająca liczenie, poprzedniczka kalkulatora.

[4] Eugenia Żmijewska, bibliotekarka, pracownik Biblioteki Publicznej.

[5] Janina Stankiewiczowa (1884-1968), bibliotekarka, w Bibliotece Publicznej od 1938, pracownik Czytelni Podręcznej.

[6] Alina Gawinowa (1908-1981), bibliotekarka, w Bibliotece Publicznej od 1937, w okresie okupacji kierowała Sekcją Wypożyczeń.

 

 

 

 

 

 

Początek strony